Woningtekort nadert hoogtepunt

13 februari 2017 | Bron: woningmarkt.nl
_

Naar verwachting zal het woningtekort in Nederland in 2018 het hoogtepunt bereiken. Er wordt nog steeds onvoldoende bijgebouwd om het gat tussen vraag en aanbod te dichten. Vooral corporaties kunnen zorgen voor meer beleggingsproduct.

  • in 2016 zijn er minder bouwvergunningen verleend dan in 2015. Pas na 2019 zal het tekort gaan dalen omdat er dan meer woningen worden bijgebouwd dan er huishoudens bijkomen.
  • Er moeten met name meer middeldure huurwoningen en goedkope koopwoningen worden bijgebouwd om een betere doorstroming mogelijk te maken.
  • Corporaties kunnen een sleutelrol spelen om een deel van hun bezit beschikbaar te maken voor de middeldure huurmarkt en de opbrengsten te gebruiken voor investeringen in woningen voor mensen met een laag inkomen.
  • Voor circa 100.000 ouderen met een mobiliteitsbeperking is de komende jaren een aangepast programma nodig.

Woningtekort bereikt hoogtepunt in 2018

De productie van nieuwbouwwoningen blijft al een aantal jaren achter bij de groei van het aantal huishoudens. In 2016 is het aantal verleende bouwvergunningen zelfs gedaald naar ca. 51.000 woningen (in 2015: 53.500). Het gebrek aan plancapaciteit zorgt ervoor dat het lastig is om de bouwproductie op korte termijn te verhogen. Het statistisch woningtekort bedraagt begin 2017 naar schatting 178.000 woningen en op de piek in 2018 wordt dit geraamd op 200.000 woningen. De verwachting is dat er pas vanaf 2019 jaarlijks meer woningen worden gebouwd dan er huishoudens bijkomen. De tekorten zullen het grootste zijn in de COROP-regio’s Groot-Amsterdam (6%) en Utrecht (4%). In geen enkele regio is sprake van krimp van het aantal huishoudens.

Aantal ouderen groeit sterk, specifiek bouwprogramma noodzakelijk

In de periode tot 2022 zal het aantal huishoudens van 75 jaar en ouder sterk toenemen met circa 180.000 huishoudens. Bijna de helft van de toename zal in de Randstad plaatsvinden. Van deze groeiende groep ouderen hebben circa 100.000 huishoudens een lichte tot zware mobiliteitsbeperking, waarvan 75.000 tot 80.000 huishoudens boven de 75 jaar.

Een deel van deze vraag richt zich op middeldure huurwoningen. Voor deze doelgroep is er de afgelopen jaren te weinig bijgebouwd waardoor het lastig kan worden passende huisvesting te vinden. Positief nieuws is dat een groeiend aantal beleggers wil investeren in woningen voor senioren. Van de pensioenfondsen geeft 71% aan te willen investeren in nieuwbouw voor ouderen en/ of zorgwoningen. Ook een aantal buitenlandse beleggers richt zich specifiek op dit segment vanwege de toenemende vraag. In totaal worden in 2022 1.132.000 huishoudens verwacht met lichte tot zware mobiliteitsbeperkingen, waarvan 559.000 huishoudens van 75 jaar en ouder.

Nog meer kapitaal beschikbaar in 2017

Met een totaal investeringsvolume van €4,3 miljard was 2016 een recordjaar voor de woningbeleggingsmarkt, een stijging van 33% ten opzichte van 2015. Met circa €3 miljard aan investeringen (circa 13.000 woningen) leverden Nederlandse institutionele beleggers de belangrijkste bijdrage. Zij investeerden voornamelijk in nieuwbouwwoningen in het middeldure huursegment. Uit het onderzoek blijkt dat dit bedrag nog hoger had kunnen zijn, maar dat veel kapitaal niet is aangewend door gebrek aan aanbod. 

Voor 2017 geven de ondervraagde Nederlandse én buitenlandse beleggers gezamenlijk aan een recordbedrag van meer dan €6 miljard beschikbaar te hebben. Het zal ook dit jaar weer de vraag zijn of er voldoende aanbod is om dit kapitaal ook daadwerkelijk aan te wenden. Ontwikkelaars en de bouwsector zullen nog meer gebruik moeten maken van dit moment en de plancapaciteit in samenwerking met gemeenten verder uit moeten bouwen. De afgelopen jaren hebben zij zich te weinig gericht op de huurwoningenmarkt.